Achterhoek Visie 2030
De Achterhoek Visie 2030 is klaar. Met als motto 'Ruimte voor innovatie, groeien in kwaliteit' en de ambitie om in 2030 te excelleren als gezonde, schone, leefbare, gekwalificeerde, productieve en bereikbare regio. Inspelend op actuele trends en volop gebruikmakend van eigen kracht en bronnen. De visie is een voorbeeld van unieke Achterhoekse samenwerking: alle regionale partijen hebben eraan bijgedragen. Ook inwoners vanaf 16 jaar krijgen de mogelijkheid mee te sturen. In april gaf de Achterhoek Raad bijna unaniem groen licht om met de visie aan de slag te gaan. Daarmee ligt er een stevig fundament om op verder te bouwen.
Tekst: Susan Heimplaetzer, Achterhoek ambassadeurs - Illustratie: Louise te Poele
Uitdagingen en kapitaal
Gebrek aan goed opgeleid (technisch) personeel en een groeiende onevenwichtigheid op de wo-ningmarkt (nu nog te weinig passende woningen, straks een overschot) vormen voor de Achterhoek de twee grootste uitdagingen. Tegelijkertijd liggen er volop kansen om hier slim op in te spelen met het eigen kapitaal: er is een overvloed aan sterke, innovatieve en goed samenwerkende maakbedrij-ven met prima carri?rekansen, je kunt er groen en ruim wonen in levendige stadjes en dorpen, onderwijs en gezondheidszorg zijn van prima kwaliteit en van oudsher bestaan er sterke sociale verbanden. Wat moet er gebeuren om deze rijkdom nog beter te benutten? Mark Boumans, voorzitter van de Achterhoek Board: "Blijven innoveren, de blik naar buiten richten door in te spelen op belangrijke (mondiale) trends en uiteraard samen blijven optrekken; als Achter-hoekse partners maar zeker ook met buurregio's, waaronder die in de Euregio."
Smart Governance - Achterhoek als voorbeeld van bestuurlijke vernieuwing
Samenwerken zit in het DNA van Achterhoek. Na zo'n tien jaar zijn de krachten die al verenigd waren onder de noemer Achterhoek2020, een serieuze stap verder gebracht door een Achterhoek Board (11 leden), Achterhoek Raad (50 raadsleden) en zes Thematafels (ca 125 leden) te benoemen: de Achterhoek ambassadeurs. Ook is er een Achterhoeks inwonerspanel. Leden van Board en Thematafels zijn afkomstig van overheid (een gedeputeerde, diverse wethouders), ondernemers (onder andere de voorzitter VNO-NCW Achterhoek) en bestuurders van maatschappelijke organisaties (zoals de Achterhoekse samenwerkende beroepsopleidingen, corporaties en zorginstellingen). Zo'n divers samengestelde besturing van een regio is uniek in Nederland. Dat Achterhoekse ondernemers, maatschap-pelijke organisaties en overheid de gelederen sluiten en daardoor resultaten boeken, valt ook buiten de regio op. Het ministerie van Binnenlandse Zaken ziet deze samenwerking als een vorm van bestuurlijke vernieuwing (Smart Governance), volgt de Achterhoek op de voet en biedt procesondersteuning. "Het lukt ons de visie waar te maken als we ons gezamenlijk belang met stip op ??n zetten en tegelijk onze onderlinge verschillen benoe-men en benutten. Meer dan ooit is het zaak verbonden te blijven en daarnaast om keuzes te maken", aldus Mark Boumans.
Open innovatie als succesformule
Gerenommeerde hogescholen en universiteiten omringen de Achterhoek. Sterke en internationaal exporterende familiebedrijven zijn er geworteld. Innovatiekracht en steeds verdergaande productontwikkeling zijn voor hen van het allergrootste belang. De Achterhoek doet dit meer en meer met de succesformule van open innovatie: bedrijven, beroepsopleidingen en kennisin-stellingen zoeken elkaar buiten de eigen muren op en laten grenzen vervagen door samen te werken aan innovatie-vraagstukken. Vertrouwen is daarbij het sleutelwoord. Deze aanpak werkt al langer voor de maakindustrie en is ook prima toe te passen in de twee andere grote sectoren: landbouw en zorg. Maar ook de transformatie van de woningmarkt en het opzetten van 'slimme' (zelfdenkende) vervoerssystemen kunnen versneld worden met open innovatie. Het is de 'tool van de toekomst' voor de Achterhoek.
Trends
De visie houdt rekening met belangrijke mondiale trends. Zo vervaagt het verschil tussen stad en platteland: de stad wordt groener, het dorp verstedelijkt. De positie van dorpen wordt sterker omdat een gezonde omgeving hand in hand gaat met betere (digitale) bereikbaarheid. Dat biedt nieuwe kansen voor ondernemen en leven. Ten tweede hecht de generatie geboren na 1990 meer waarde aan ontplooiing en minder aan status en geld; er is behoefte aan een andere werk-priv? balans. Werkgevers doen er goed aan hierop in te spelen. Tenslotte is het belangrijk dat iedereen mee kan blijven doen in een wereld waar de technologische ontwikkelingen razendsnel gaan. Dat kan door te blijven leren en inclusief werkgeverschap.
Achterhoek Visie 2030: Inclusief en integraal
De doelen van de visie vallen onder twee noemers: Smart living (gezonde, schone, leefbare regio) en Smart economy (gekwalificeerde, productieve en bereikbare regio). Is het ene doel belangrijker dan het andere? Mark Boumans: "Je bent misschien geneigd de bloei van de economie, productiviteit dus, voorop te zetten; daarmee komt het brood op de plank. Maar vergeet niet dat een gezonde bevol-king leidt tot goed inzetbaar personeel en minder ziekteverzuim. En dat een schone leefomgeving, met nadruk op een circulaire economie, bijdraagt aan gezondheid van inwoners ?n aan kostenbesparing op het gebied van brandstof en afval. Dat ook goede bereikbaarheid van bedrijven veel tijd en kosten bespaart en werknemers trekt. Dat gekwalificeerde beroepskrachten van onschatbare waarde zijn voor werkgevers; en dat je die alleen hier houdt of aantrekt als je een uitstekend woningaanbod en prima voorzieningen kunt bieden. Letterlijk hangt alles dus met alles samen. En dat is precies waarom onze visie zo breed is."
Regio Deal: 40 miljoen voor kansrijke initiatieven
De Achterhoek is aan de slag om de Visie 2030 om te zetten in daden: projecten op het gebied van technische en sociale innovatie, wonen en leven, opleiding en beroep, gezondheidszorg, (circulaire) economie en bereikbaarheid komen op de agenda: een totaalpakket voor de toekomst. Financiering komt onder ander van provincie Gelderland en het Rijk, partners die de aanpak van de Achterhoek waarderen en steunen. Begin 2019 werd een rijkssubsidie van twintig miljoen euro toegekend (Regio Deal Achterhoek). Door cofinanciering van Achterhoekse partijen en provincie Gelderland wordt dit bedrag verdubbeld.