Het Centraal Planbureau (CPB) zei onlangs dat de overheid het nieuwe pakket aan steunmaatregelen alleen zou moeten doorvoeren als werknemers akkoord gaan met een loonsverlaging. De FNV raadt dit af. Mocht je immers werkloos worden, dan ontvang je door de loonsverlaging ook een lagere WW-uitkering. Bovendien heb je minder te besteden, wat weer negatieve gevolgen voor de economie heeft. Vakbonden kunnen bij de overheid afdwingen dat dit soort maatregelen niet wordt doorgevoerd. We spreken FNV-bestuurder Arbeidsmarkt Wilco Veldhorst, tevens voorzitter Internationale Vakbondsraad Rijn-IJssel en Peter Peeters, secretaris bij Lokaal FNV Lingewaard, over het belang van een sterke vakbond met een degelijk netwerk.
Tekst en fotografie: Heleen Kommers
Wilco begint: "Wat mensen wel eens vergeten, is dat veel sociale voorzieningen zijn afgedwongen in een tijd dat we er als vakbond sterk voor stonden. Denk aan sociale voorzieningen, zoals pensioenen, de Weduwe- en wezenwet en ook de veertigurige werkweek verdeeld over vijf dagen." Laatstgenoemde werd pas ingevoerd in 1975; daarvoor maakten mensen lange dagen en werkten vaak ook nog op de zaterdagen. Peter vult aan: "Je ziet de voorzieningen de afgelopen jaren steeds meer onder druk staan. Instituties worden minder serieus genomen, dan is de vakbond er om op te komen voor de mensen die hieronder te lijden hebben."
Jonge leden
Veel mensen nemen vaak als vanzelfsprekend aan dat de genoemde zaken in Nederland goed geregeld zijn, maar zo vanzelfsprekend is dat allerminst. "Als je leden verliest, dan wordt het collectief zwakker en als het collectief zwakker is en daardoor minder invloed kan uitoefenen, zie je ook dat de voorzieningen steeds meer onder druk komen te staan. Daarom zijn we erg blij met de jonge leden die sinds corona lid zijn geworden en van wie we de belangen mogen behartigen", aldus Wilco.
Peter: "Juist jongeren werken vaak met tijdelijke contracten met slechte arbeidsvoorwaarden. Het is pijnlijk je te realiseren dat zij, die het minst geëngageerd zijn met een vakbond, de hardste klappen krijgen. Misschien omdat ze denken hun eigen boontjes te kunnen doppen en daarom geen lid zijn. Maar heb je een flexibele baan en dient zich iets aan zoals corona, dan sta je er helemaal alleen voor! Momenteel behartigt de FNV de belangen van werkenden bij de overheid en denkt mee over de TOZO- en NOW-regelingen en de overheidssteun aan bedrijven. De FNV heeft ook een sector voor de zzp'ers om ook hun belangen te behartigen."
Lokale netwerken & vakbondshuizen
De afgelopen jaren zijn steeds meer voorzieningendiensten door de centrale overheid bij lokale overheden neergelegd. De FNV heeft daarom ook een netwerk van lokale en regionale afdelingen opgezet, en geïnvesteerd in een netwerk van vakbondshuizen. Ons land is verdeeld in 36 arbeidsmarktregio's en het streven is dat iedere grotere centrumgemeente een eigen vakbondshuis heeft. In onze regio zijn twee vakbondshuizen actief: in Arnhem en Nijmegen. Ieder vakbondshuis heeft een eigen netwerk en naast de vakbondshuizen kent de FNV ook een flink aantal spreekuurlocaties, vaak ondergebracht in buurthuizen en met een eigen specialisme. Peter: "Vanuit de vakbondshuizen aan de Velperbuitensingel 8 in Arnhem en de Steenbokstraat 84 in Nijmegen proberen de deskundigen van de FNV mensen te helpen met vragen over hun baan, belastingaangifte, aanvraag voor een uitkering, maar ook over bijvoorbeeld problemen met uitkeringsinstanties. Want alleen win je die strijd niet. Daar heb je hulp bij nodig. En die krijg je in ons vakbondshuis."
Emancipatiebeweging
Vakbonden zijn emancipatiebewegingen. Ze maken zich hard voor goede arbeidsvoorwaarden, een fatsoenlijke behandeling en menswaardige woonomstandigheden. De afgelopen eeuw kwamen zaken zoals betere werkomstandigheden, sociale voorzieningen- en woningbouw, een ziekenfonds steeds meer tot stand. Vakbonden en ook sociale werkgevers waren hierachter de drijvende krachten. Dat mensen qua werkomstandigheden en gezondheid een enorme sprong vooruit konden maken, kwam mede door de oprichting van vakbonden.
Peter: "De aankomende economische crisis als gevolg van het coronavirus drukt iedereen weer met de neus op de feiten. Ook hier neemt de vakbond haar verantwoordelijkheid om voor haar leden, (maar eigenlijk voor iedereen) op te komen en zicht te bieden op oplossingen voor de korte en de langere termijn. Daar passen duurzaamheid en andere vormen van arbeidsrelaties goed in." Wilco: "Je kunt er niet omheen: goede banen zijn schaars, starterswoningen volkomen onbereikbaar, et cetera. Vaak lijkt de overheid te weinig zicht te hebben op wat de reële problemen voor de 'gewone man' zijn en wat er bij de mensen speelt. De FNV heeft een netwerk van leden en door deze contacten een goed beeld wat er speelt in de samenle-ving en neemt dat mee in haar beleid en contacten met de overheid."
.png)
