De essentie van duurzaamheid is dat iets lang meegaat en een zo min mogelijke belasting vormt voor natuur en mens. Als je dit doortrekt naar duurzame inzetbaarheid, heeft dit betrekking op zo lang mogelijk kunnen blijven werken in goede gezondheid en met plezier. Belangrijke thema's die hier aan bijdragen, zijn onder andere een vitale levenshouding en werkzaamheden zodanig kunnen uitvoeren dat het voldoening en energie geeft. Daarnaast is ook het kunnen beschikken over voldoende groei- en ontwikkelmogelijkheden van belang. Dit laatste is niet alleen een taak van de werkgever, maar ook van jou.
Dit is het thema van deze column: hoe blijf je jezelf ontwikkelen? Wordt dat bepaald door die lat die ieder jaar hoger wordt en wie bepaalt die hoogte dan? Jij of jouw werkgever? Je zou het dus vanuit twee perspectieven kunnen bekijken: bedrijfsperspectief en persoonlijk perspectief. Wat is volgens jou de juiste drijfveer? Vanuit bedrijfsperspectief kan persoonlijke ontwikkeling worden opgelegd om te voldoen aan de nieuwste kwaliteitsrichtlijnen of om targets beter te kunnen behalen.
Ik ben van mening dat het een averechtse werking kan hebben wanneer persoonlijke ontwikkeling wordt opgelegd: de lat is dan nooit hoog genoeg. Het kan een stressbron worden of een voedingsbodem voor onnodige onderlinge competitie (wiens lat ligt het hoogst?). De lat 'moet' bereikt worden vanuit bedrijfsbelang. Via deze route wordt persoonlijke ontwikkeling eerder een bron van angst. Dat is allesbehalve duurzaam.
Als het niet gaat vanuit bedrijfsperspectief, maar vanuit persoonlijk perspectief, waarom zou je dan jezelf willen ontwikkelen? Sommige mensen hebben geen behoefte aan persoonlijke ontwikkeling en werken met het meeste plezier als alles hetzelfde blijft. Het voelt veilig en vertrouwd en geeft grip op hun huidige werksituatie. Echter, tijden veranderen nu eenmaal en kunnen zij dan mee veranderen? Hoe duurzaam is dat?
Toch denk ik dat ontwikkelen vanuit persoonlijke behoefte het beste resultaat laat zien voor duurzame inzetbaarheid. Dat mag door de werkgever ook best gestimuleerd worden. Vanzelfsprekend zonder drang natuurlijk. Ik geloof in de gedachte dat 'alles al in je zit'. Wanneer het tijd en ruimte krijgt, zal het zeker tot ontwikkeling komen. Vooral in een (werk)omgeving die ruimte en vertrouwen biedt voor persoonlijk initiatief. Dit is terug te vinden in lerende organisaties, zowel in de profit als non-profit sector.
In een lerende organisatie is persoonlijke ontwikkeling een continu proces. Het krijgt erkenning en waardering en vormt een vast onderdeel van de gesprekscyclus. Een vraag hierbij is bijvoorbeeld: 'wat zou jij nog willen leren?' Het heeft mij doen inzien dat door het afschaffen van een opgelegde lat, mensen verder groeien dan die lat. Verder dan ze ooit voor mogelijk hadden gehouden. Het resultaat is meer bevlogenheid, zelfvertrouwen, positief zelfbeeld en daardoor krachtiger persoonlijk leiderschap. Daarbij zet het anderen ook aan om te starten met persoonlijke ontwikkeling. Een mens kan namelijk zoveel meer dan men beseft. Soms blijkt het ook gewoon een kwestie van doen en in het diepe springen.
Daarmee is de gewoonte om de lat zo hoog mogelijk leggen totaal overbodig geworden. Daarom zeg ik: 'Afschaffen die lat!'
Marieke Bach, Adviseur Duurzame Inzetbaarheid
.png)
