Landelijk werkgeversonderzoek: Slechts 17% cao's bevat afspraken over duurzame mobiliteit

Slechts 17% van de cao’s bevat afspraken over verduurzaming van werkgebonden mobiliteit, terwijl 55% van de werkgevers wel bewust nadenkt over hun mobiliteitsbeleid. Ook bestaan er grote verschillen in aanpak per sector én is de auto nog steeds het populairste vervoermiddel voor woon-werkverkeer. Dat blijkt uit het jaarlijkse werkgeversonderzoek 2025 van Ipsos I&O onder 1.151 werkgevers met meer dan 100 werknemers, in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW). Werkgebonden personenmobiliteit is nu goed voor 46% van alle reisuitstoot in Nederland en moet richting 2030 fors omlaag om klimaatdoelen te behalen. De Rijksoverheid helpt werkgevers bij het verduurzamen van hun mobiliteitsbeleid en wil ‘samen de knop omzetten’. 

Ruim helft werkgevers houdt zich bezig met mobiliteitsbeleid
De Rijksoverheid helpt werkgevers in Nederland bij slimme (bijv. thuiswerken, online vergaderen), schone (bijv. elektrisch vervoer) en andere (bijv. fietsend, lopend of met openbaar vervoer) manieren van reizen, naar en voor werk. Om inzicht te krijgen in hoe werkgevers hiermee omgaan, wordt sinds 2020 jaarlijks onderzocht wat werkgevers doen om duurzaam reisgedrag te stimuleren. Dit jaar is voor het eerst gevraagd of werkgevers bewust nadenken over hun mobiliteitsbeleid, dit geldt voor 55%. Keuzes hierover kunnen vastgelegd worden in cao-afspraken. Vooral voor grotere organisaties is dit relevant, want bij 8 op de 10 werkgevers met meer dan 100 werknemers valt het personeel onder een cao. Toch komt verduurzaming van werkgebonden mobiliteit daarin nog nauwelijks terug: slechts 17 procent van de cao’s bevat hier concrete afspraken over.
 
Staatssecretaris Thierry Aartsen: “Het is een goede ontwikkeling dat steeds meer werkgevers bewust nadenken over mogelijkheden en innovaties om de reiskeuzes van hun medewerkers te verduurzamen. De volgende stap is om de zakelijke kansen van verduurzaming écht te benutten, zodat reizen van en naar het werk schoner én goedkoper wordt. Duurzamer reizen levert zo winst op voor het milieu, werknemers én werkgevers.”
 
Grote verschillen per sector
Het onderzoek laat zien dat sectoren uiteenlopen in hun aanpak:

-    Bouw en industrie: slechts 9% van de cao’s bevat afspraken over duurzaamheid. Autogebruik staat centraal: 99% biedt gratis parkeren, 89% vergoedt parkeerkosten en leaseauto’s zijn ruim beschikbaar.
-    Commerciële dienstverlening: flexibiliteit staat voorop, met mobiliteitsbudgetten (29%) en leasefietsregelingen (32%). Toch bevat slechts 14% van de cao’s afspraken over duurzame mobiliteit.
-    Niet-commerciële dienstverlening (zorg, onderwijs, overheid): hier zijn vaker duurzame alternatieven beschikbaar. 82% vergoedt ov, 51% biedt leenfietsen en 75% geeft een thuiswerkvergoeding. Het aandeel cao’s met duurzame mobiliteitsafspraken is hier het hoogst (22%).

Auto blijft favoriete vervoermiddel
Ondanks de verschillen per sector blijft het reisgedrag van werknemers opvallend stabiel in de afgelopen zes jaar: zo’n 60% reist meestal met de auto of motor naar het werk. Het vervoermiddel blijft dan wel grotendeels hetzelfde, maar er wordt wel minder vaak gereisd van en naar het werk door het toegenomen aandeel in thuiswerken de afgelopen jaren. Ook accepteert inmiddels zeven op de tien werkgevers hybride werken volledig binnen de organisatie, en hebben de meest werkgevers goede ICT-faciliteiten (89%). Ook geeft zes op de tien werkgevers aan dit jaar hun wagenpark (sneller) te willen verduurzamen, al dan niet ter vervanging van minder duurzame voertuigen. Dit levert directe CO?-reductie op zonder dat werknemers hun reisgedrag hoeven te veranderen.
 
Dat is een positieve verandering, want met elektrische of zuinige auto wordt tijdens de rit veel CO? bespaard ten opzichte van dezelfde reis met een fossiele auto. Zonder daarvoor de auto te hoeven laten staan. Dit biedt een grote kans om de klimaatakkoorddoelen voor 2030 te behalen. Er moet namelijk 1,5 Mton minder CO?-uitstoot door werkgebonden mobiliteit zijn. Dat komt neer op 10 miljard kilometer minder autorijden op fossiele brandstof, of wel zo’n 250.000 keer rond de aarde.
 
Over ministerie van Infrastructuur en Waterstaat
Duurzame mobiliteitskeuzes van werkgevers dragen bij aan het verlagen van emissies van broeikasgassen. Dit is nodig om te kunnen voldoen aan de doelen uit de Klimaatwet. De Rijksoverheid helpt werkgevers in Nederland bij het maken van slimme keuzes in het verduurzamen van hun werkgebonden personenmobiliteit. Dit doet ze door werkgevers te motiveren met goede voorbeelden, te informeren over slimme en schone reismogelijkheden en te faciliteren met subsidies en concreet handelingsperspectief. 

Foto: ministerie van Infrastructuur en Waterstaat